Wyjątkowa lekcja historii...Una speciale lezione di storia...

Pomysł na wyjazd na cmentarz żołnierzy polskich w Bolonii w ramach obchodów 70-lecia wyzwolenia Bolonii spod okupacji nazistowskiej pojawił się jesieną ubiegłego roku. Zadbaliśmy o to, by przed samym wyjazdem dzieci poznały historię II Korpusu Polskiego w celu zrozumienia dlaczego jedziemy akurat w to miejsce.

Il nostro progetto della gita scolastica sulle orme dei soldati polacchi sul fronte italiano durante la seconda guerra mondiale abbiamo già cominciato a preparare in autunno dell'anno scorso. Durante le lezioni di storia i nostri bambini hanno conosciuto la storia dei soldati del generale Anders per prepararsi al meglio per la visita al cimitero polacco.

Naszym pierwszym etapem była wizyta na cmentarzu polskich żołnierzy w  San Lazzaro di Savena.  W południe odbyły się uroczystości m.in.z udziałem pani premier Ewy Kopacz, konsula generalnego w Mediolanie pana Jerzego Adamczyka, pani Anny Marii Anders – córki gen. Władysława Andersa oraz burmistrza miasta Bolonii pana Virginio Merola. Po zakończonych oficjalnych uroczystościach mogliśmy w skupieniu zwiedzić cały cmentarz oraz wysłuchać wyjaśnień pani mgr Bernardety Janiszewskiej dotyczących losów II Korpusu Polskiego im. Gen. Władysława Andersa. Z dumą możemy przyznać, że nasze dzieci chłonęły każde słowo, a ze szczególną ciekawością wysłuchały opowieści weterana II Korpusu Polskiego, przypadkowo spotkanego na cmentarzu. 

Pan Władysław Niezgoda  przybył na tę uroczystość specjalnie z Anglii . Jego opowieść okazała się bardzo ciekawym doświadczeniem dla naszych uczniów. Zadali mu sporo pytań, na które pan Władysław chętnie odpowiadał. Dowiedzieliśmy się, że niedźwiedź Wojtek naprawdę istniał, że nosił pociski i dostawał podwójną rację żywności. Pan Władysław wyjaśnił dzieciom, że po skończonej wojnie nie mógł wrócić do Polski, a po 1989 roku nadal nie może odwiedzić swoich stron rodzinnych, bowiem po wojnie znalazły się one i nadal są, w granicach państwa białoruskiego. Chłopcy szczególnie podziwiali liczne medale połyskujące na mundurze pana Władysława, który skromnie przyznał, że ma jeszcze ich wiele w domu, schowanych w szufladzie. W podziękowaniu za tak piękną opowieść pan Władysław dostał od dzieci ludotekową plakietkę do swojej “kolekcji medalowej. Pana Władysłąwa ucieszył fakt, że przyprowadziliśmy na ten cmentarz dzieci, że staramy się pokazać i przekazać dalszym pokoleniom tę pamięć o polskich żołnierzach, opowieść o ich waleczności. Nie mogło oczywiście zabraknąć wspólnego zdjęcia.

Il sabato 18 aprile 2015 al Cimitero Militare polacchi caduti durante la seconda guerra mondiale a San Lazzaro di Savena si sono svolte le celebrazioni del 70° anniversario della liberazione di Bologna e della conclusione delle battaglie del 2° Corpo d'Armata Polacco in Italia. Alla ceremonia erano presenti la primo ministro Ewa Kopacz con il sindaco di Bologna Virginio Merola, il console generale della Reppublica Polacca in Milano Jerzy Adamczyk.

Dopo la ceremonia ufficiale la nostra scuola ha fatto un giro di visita all'interno del cimitero seguendo delle spiegazioni della maestra di storia della ludoteca dott.ssa Bernardeta Janiszewska. 

È stato un piacevole momento di parlare e ascoltare la testimonianza di uno dei saldati sopravvissuti del 2o Corpo d'Armata Polacco il sig. Wladyslaw Niezgoda. Signor Niezgoda ci ha parlato delle sue avventure, della storia di orso Wojtek e della sua vita in esilio. Ovviamento non poteva mancare una foto ricordo.

Nie mogliśmy nie zapalić skromnego znicza na grobie jednego z nieznanych żołnierzy, jako symbol naszego uznania i pamięci ich bohaterskiej postawy  – my pokolenie, które zawdzięcza im nie tylko wolność, pokolenie, które nie doświadczyło trudów wojny i zna ją tylko z filmów i opowieści, ale zarazem pokolenie, które chce pamiętać i które docenia ich poświęcenie i trud.

Cmentarz boloński jest największym z 4 polskich nekropolii na terenie Włoch. Leży tutaj 1432 żołnierzy polskich: różnych wyznań,  w tym 18 jest nieznanych. Wraz z naszymi dziećmi podziwialiśmy nowo otwarty interakcyjny punkt informacyjny, wszystkie tablice upamiętniające, w tym nowo odsłonięta poświęcona wizycie papieskiej Jana Pawła II w 1982 roku.

Abbiamo posato una candela acesa sulla tomba di un militare ignoto, al cimitero di San Lazzaro di Savena - ce ne sono 18. Noi, la generazione giovane che non conosce la guerra da vicino, vogliamo ricordare le loro battaglie, la loro resistenza e il loro sacrificio. Il cimitero militare polacco a Bologna è il più grande delle quattro necropoli polacche in Italia. Ci sono 1432 tombe, di cui 18 croci sono senza nome e cognome. Abbiamo visitato il nuovo punto di informazioni, le lapide commemorative di cui una nuova dedicata alla visita apostolica al cimitero del papa Giovani Paolo II.

Niezwykłym doświadczeniem były również rozmowy i wspólne zdjęcia z wojskową grupą rekonstrukcyjną ze Stowarzyszenia "Pancerny Scorpion" z Opola. Dzieci z zaciekawieniem oglądały polskie wojenne samochody wojskowe, pytały o mundury woskowe żołnierzy  – dla większości z nas było to nowe doświadczenie.

Una bellissima esperienza di poter assistere alla parata militare del gruppo di rievocazione storica delle forze armate polacche in esilio dell'Associazione "Lo Scorpione Corazzato" di Opole in Polonia. 

Po wizycie na nekropolii udaliśmy sie do parku gen. Władysława Andresa. Podziwialiśmy pomnik polskiego generała, wysłuchaliśmy opowieści o nim samym, o jego zasługach oraz o losach polskich żołnierzy walczących na froncie włoskim po skończeniu wojny.

 

Dopo la visita al cimitero polacco siamo andati a visitare il parco di Bologna dedicato al generale polacco Wladyslaw Anders.

Nasz pobyt zakończyliśmy wizytą w Szkolnym Punkcie Konsultacyjnym w Bolonii. Dzięki uprzejmości i serdeczności pani dyrektor mgr Danuty Nowak mogliśmy wysłuchać przedstawienia naszych rówieśników w dwóch językach polskim i włoskim przedstawiające losy żołnierzy gen. Andersa we Włoszech. To było nie tylko piękne doświadczenie artystyczno-historyczne, ale również specjalne spotkanie szkół polonijnych, dzięki któremu dzieci naszej ludoteki naocznie mogły się przekonać, że istnieją również inne szkoły polonijne we Włoszech. Na koniec mogliśmy również obejrzeć występ poloneza w strojach krakowskich w wykonaniu polonijnego zespołu folklorystycznego “Lajkonik Padewski” działającym przy AIPP w Padwie.

L'ultimo punto della giornata è stata la visita a scuola polacca di Bologna. Grazie alla gentile ospitalità della dott.ssa Danuta Nowak - coordinatrice della scuola – abbiamo potuto assistere allo spettacolo storico bilingue e alla danza tradizionale polacca di un gruppo folkloristico.

Projekt “Korpus Polski i 70 rocznica wyzwolenia Bolonii przez Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie – w 70 roczniczę zakończenia II wojny światowej wspominamy polskich bohaterów” został zrealizowany przy współpracy z Konsulatem Generalnym RP w Mediolanie i współfinansowany z funduszy polonijnych Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.             

Progetto "Il Secondo Corpo d'Armata Polacco in Italia e 70 anniversario della liberazione di Bologna dall'Esercito polacco in Esilio – ricordando gli eroi polacchi“ è stato realizzato in collaborazione con il Consolato Generale della Repubblica di Polonia in Milano e parzialmente finanziato dai fondi per le Comunità Polacche del Ministero degli Affari Esteri della Repubblica di Polonia.