Pomysł
na wyjazd na cmentarz żołnierzy polskich w Bolonii w ramach obchodów 70-lecia
wyzwolenia Bolonii spod okupacji nazistowskiej pojawił się jesieną ubiegłego
roku. Zadbaliśmy o to, by przed samym wyjazdem dzieci poznały historię II
Korpusu Polskiego w celu zrozumienia dlaczego jedziemy akurat w to miejsce.
Il
nostro progetto della gita scolastica sulle orme dei soldati polacchi sul
fronte italiano durante la seconda guerra mondiale abbiamo già cominciato a
preparare in autunno dell'anno scorso. Durante le lezioni di storia i nostri
bambini hanno conosciuto la storia dei soldati del generale Anders per
prepararsi al meglio per la visita al cimitero polacco.
Pan Władysław Niezgoda przybył na tę uroczystość specjalnie z Anglii . Jego opowieść okazała się bardzo
ciekawym doświadczeniem dla naszych uczniów. Zadali mu sporo pytań, na które
pan Władysław chętnie odpowiadał. Dowiedzieliśmy się, że niedźwiedź Wojtek
naprawdę istniał, że nosił pociski i dostawał podwójną rację żywności. Pan
Władysław wyjaśnił dzieciom, że po skończonej wojnie nie mógł wrócić do Polski, a po
1989 roku nadal nie może odwiedzić swoich stron rodzinnych, bowiem po wojnie
znalazły się one i nadal są, w granicach państwa białoruskiego. Chłopcy
szczególnie podziwiali liczne medale połyskujące na mundurze pana Władysława,
który skromnie przyznał, że ma jeszcze ich wiele w domu, schowanych w
szufladzie. W podziękowaniu za tak piękną opowieść pan Władysław dostał od
dzieci ludotekową plakietkę do swojej “kolekcji medalowej. Pana Władysłąwa ucieszył fakt, że przyprowadziliśmy na ten cmentarz dzieci, że staramy się
pokazać i przekazać dalszym pokoleniom tę pamięć o polskich żołnierzach,
opowieść o ich waleczności. Nie mogło oczywiście zabraknąć wspólnego zdjęcia.
Il sabato 18 aprile 2015 al Cimitero Militare polacchi
caduti durante la seconda guerra mondiale a San Lazzaro di Savena si sono
svolte le celebrazioni del 70° anniversario della
liberazione di Bologna e della conclusione delle battaglie del 2° Corpo
d'Armata Polacco in Italia. Alla ceremonia erano presenti la primo ministro Ewa
Kopacz con il sindaco di Bologna Virginio Merola, il console generale della
Reppublica Polacca in Milano Jerzy Adamczyk.
Dopo la ceremonia ufficiale la nostra scuola ha fatto un
giro di visita all'interno del cimitero seguendo delle spiegazioni della
maestra di storia della ludoteca dott.ssa Bernardeta Janiszewska.
È stato un piacevole
momento di parlare e ascoltare la testimonianza di uno dei saldati
sopravvissuti del 2o Corpo d'Armata Polacco il sig. Wladyslaw Niezgoda. Signor
Niezgoda ci ha parlato delle sue avventure, della storia di orso Wojtek e della
sua vita in esilio. Ovviamento non poteva mancare una foto ricordo.
Nie
mogliśmy nie zapalić skromnego znicza na grobie jednego z nieznanych żołnierzy, jako symbol naszego uznania i pamięci ich bohaterskiej postawy – my pokolenie, które zawdzięcza im nie tylko
wolność, pokolenie, które nie doświadczyło trudów wojny i zna ją tylko z filmów
i opowieści, ale zarazem pokolenie, które chce pamiętać i które docenia ich
poświęcenie i trud.
Cmentarz boloński jest największym z 4 polskich nekropolii na terenie Włoch. Leży tutaj 1432 żołnierzy polskich: różnych wyznań, w tym 18 jest nieznanych. Wraz z naszymi dziećmi podziwialiśmy nowo otwarty interakcyjny punkt informacyjny, wszystkie tablice upamiętniające, w tym nowo odsłonięta poświęcona wizycie papieskiej Jana Pawła II w 1982 roku.
Abbiamo posato una candela acesa sulla tomba di un militare
ignoto, al cimitero di San Lazzaro di Savena - ce ne sono 18. Noi, la
generazione giovane che non conosce la guerra da vicino, vogliamo ricordare le
loro battaglie, la loro resistenza e il loro sacrificio. Il cimitero militare polacco a Bologna è il più grande
delle quattro necropoli polacche in Italia. Ci sono 1432 tombe, di cui 18 croci
sono senza nome e cognome. Abbiamo visitato il nuovo punto di informazioni, le lapide commemorative di cui una nuova dedicata alla visita
apostolica al cimitero del papa Giovani Paolo II.
Niezwykłym
doświadczeniem były również rozmowy i wspólne zdjęcia z wojskową grupą
rekonstrukcyjną ze Stowarzyszenia "Pancerny Scorpion" z Opola. Dzieci z zaciekawieniem oglądały polskie wojenne
samochody wojskowe, pytały o mundury woskowe żołnierzy – dla większości z nas było to nowe
doświadczenie.
Una
bellissima esperienza di poter assistere alla parata militare del gruppo di
rievocazione storica delle forze armate polacche in esilio dell'Associazione "Lo Scorpione Corazzato" di Opole in Polonia.
Po
wizycie na nekropolii udaliśmy sie do parku gen. Władysława Andresa.
Podziwialiśmy pomnik polskiego generała, wysłuchaliśmy opowieści o nim samym, o
jego zasługach oraz o losach polskich żołnierzy walczących na froncie włoskim
po skończeniu wojny.
Dopo
la visita al cimitero polacco siamo andati a visitare il parco di Bologna
dedicato al generale polacco Wladyslaw Anders.
Nasz
pobyt zakończyliśmy wizytą w Szkolnym Punkcie Konsultacyjnym w Bolonii. Dzięki
uprzejmości i serdeczności pani dyrektor mgr Danuty Nowak mogliśmy wysłuchać
przedstawienia naszych rówieśników w dwóch językach polskim i włoskim
przedstawiające losy żołnierzy gen.
Andersa we Włoszech. To było nie tylko piękne doświadczenie artystyczno-historyczne,
ale również specjalne spotkanie szkół polonijnych, dzięki któremu dzieci naszej
ludoteki naocznie mogły się przekonać, że istnieją również inne szkoły
polonijne we Włoszech. Na koniec mogliśmy również obejrzeć występ poloneza w
strojach krakowskich w wykonaniu polonijnego zespołu folklorystycznego
“Lajkonik Padewski” działającym przy AIPP w Padwie.
L'ultimo punto della giornata è
stata la visita a scuola polacca di Bologna. Grazie alla gentile ospitalità
della dott.ssa Danuta Nowak - coordinatrice della scuola – abbiamo potuto
assistere allo spettacolo storico bilingue e alla danza tradizionale polacca di
un gruppo folkloristico.
Projekt “Korpus
Polski i 70 rocznica wyzwolenia Bolonii przez Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie
– w 70 roczniczę zakończenia II wojny światowej wspominamy polskich bohaterów” został zrealizowany
przy współpracy z Konsulatem Generalnym RP w Mediolanie i współfinansowany z funduszy
polonijnych Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.
Progetto "Il Secondo Corpo d'Armata Polacco in Italia e 70
anniversario della liberazione di Bologna dall'Esercito polacco in Esilio –
ricordando gli eroi polacchi“ è stato realizzato in collaborazione con il
Consolato Generale della Repubblica di Polonia in Milano e parzialmente
finanziato dai fondi per le Comunità Polacche del Ministero degli Affari Esteri
della Repubblica di Polonia.
